Iyadoo ay ka jawaabayso cudurrada xoolaha ee sii kordhaysa oo haysata beeraleyda, saraakiisha degmada Geljire ee gobolka Hiiraan ayaa booqday tuulada Sabaax si ay u falanqeeyaan xaaladda si toos ah. Ergo-xubnaha oo uu hogaaminayay ku-xigeenka Guddoomiyaha Degmada iyo Isku-duwaha Wasaaradda Xanaanada Xoolaha iyo Agaasimaha Waxbarashada Degmada, ayaa la kulmay dadka deegaanka si ay u fahmaan xadidadda cudurrada xoolaha ee saameynaysa xoolahoodii.
Booqashadani waxay timid kadib markii ay sii kordheen walaacyada ka yimid qoysaska xoolo-dhaqatada ah ee Sabaax, kuwaas oo aad u xiriirinaya noloshooda iyo nafaqadooda xoolaha. Xaaladaha abaareed ee sii socda ayaa sii kordhiyay faafitaanka cudurrada, taasoo keentay in bulshadani ay wajahdo khasaaro xoolo oo aad u weyn, waxayna ku tahay caqabad weyn nafaqadooda.
Xiligii booqashadii, dadka deegaanka ayaa si daahfuran u sheegay dhibaatooyinkoodii, iyagoo soo jeediyay baahida degdegga ah ee tallaalada xanaanada xoolaha iyo tallaabooyinka xakameynta cudurrada. Ku-xigeenka Guddoomiyaha Degmada, Abdi Khalid Omar Dirie, ayaa aqoonsan xaaladda aadka u daran, wuxuuna ku balan qaaday in degmadani ay ka shaqeyn doonto sidii ay ugu gacan siin lahayd bulshadan la daalaa.
“Waxaan u nimid inaan dhegayso walaacyadiinna oo aan fahmo caqabadaha aad la kulantihiin,” ayuu yidhi Dirie. “Maamulkeennu wuxuu u go’aamiyey inuu ka shaqeeyo cudurrada xoolaha ee faafaya, wuxuuna bixin doonaa caawimada lagama maarmaanka ah ee looga baahan yahay inuu ilaalio caafimaadka xoolihiinna, taasoo si toos ah u saameynaysa nafaqooyinkiinna.”
Isku-duwaha Wasaaradda Xanaanada Xoolaha ee Degmada, Abdikarim Shire Hussein Haji, ayaa sameeyey qiimayn dhameystiran oo ku saabsan cudurrada xoolaha, isagoo aqoonsaday noocyo kala duwan oo ah cudurro xoolaha qaba. Wuxuu bulshadii u hubiiyey in talaabooyin degdeg ah la qaadan doono si looga hortago faafitaanka cudurrada, waxaana la bixin doonaa daawooyinka lagama maarmaanka ah.
“Waxaan ogaannay inay jiraan cudurro kala duwan oo xoolaha qaba deegaankan,” ayuu yidhi Haji. “Kooxdayadu way si xoog leh u shaqeyn doontaa sidii ay uga jawaabi lahayd cudurrada faafaya, waxayna bixin doontaa tallaalada iyo daawooyinka lagama maarmaanka ah si ay u yareeysho saameynta ay ku yeeshaan xoolahaaga.”
Marka laga reebo baahiyaha xanaanada xoolaha, ergo-xubnaha ayaa aqoonsatay muhiimadda waxbarashada ee awood u siinaysa bulshada. Agaasimaha Waxbarashada Degmada, Dahir Abdullahi Dhore, ayaa ku balan qaaday inuu baadhis ku sameeyo jidadka lagu dhisi karo waxbarasho goobta, isagoo aqoonsanaya in meesha ayna jirin fursado waxbarasho oo la heli karo carruurta.
Markii booqashadii ay dhammaatay, saraakiishu waxay mar kale ku xaqiijiyeen go’aankoodii ah inay la shaqeeyaan beeraleyda, iyadoo la hubinayo in codkoodii la maqli doono oo baahiyahooda la siiyo mudnaanta. Booqashadii ergo-xubnaha ayaa ka dhigaysay rajo qaba dadka Sabaax, kuwaasoo si deg deg ah u sugaya tallaabooyinka loo balan qaaday ee ilaalinta xoolahoodii iyo, ugu dambeyntii, socodkooda nolol.
