Kulan dhex-dhexaadineed oo lagu baaqayay in si deg-deg ah dib loo furo wadahadalka nabadda ayaa ka dhacay degmada Jawiil ee gobolka Hiiraan, halkaasoo odayaasha, culimada iyo dhalinyarada degmadaasi ay ku baaqeen in la joojiyo colaadda ka dhex-dhalatay beelaha walaalaha ah ee deegaanka.
Kulanka, oo ka dhacay Jawiil, ayaa wada soo ururinayay dad aad u muhiim ah oo ka soo jeeda bulshadaasi, kuwaasoo canaantay welwelka ay ka qabaan dagaalladii dhex-marayay beelaha horay u ahaa walaalo. Colaaddan kor u dhaafaysay ayaa dhimasho ku geysatay, waxayna khatar ku tahay amniga ka jira deegaankaasi oo horay u liitay.
Odayaasha iyo dhalinyarada Jawiil ayaa si deg-deg ah ugu baaqay in la joojiyo dagaalladaasi, iyagoo u mahad-celiyay ciidamada amnigu inay ku guuleysteen in ay xakameeyaan colaadda illaa hadda. Sidoo kale, waxay ku celiyeen in nabad waarta ah ay kaliya ka imanayso wadahadal iyo isfaham-dhameystir, iyadoo la sii hayay xiriirka walaalaha ah ee xoogeystay umadda Soomaaliyeed.
“Midnimada Soomaaliyeed iyo wanaagga way isku xidhan yihiin,” ayuu yiri mid ka mid ah odayaasha oo hadalkiisa ku sii daayay amarkii nabadda. “Dhalinyaradayada uma banaanno in ay ku laamaan dhibaatadan colaadeed iyo qalalaasaha.”
Kulanku wuxuu sii kordhiyay codadka nabadda, waxayna ugu baaqeen dhinacyadii khilaafku ka dhex-dhalay in ay dhigaan hubkii, oo ay raacaan wadahadalka iyo isdhexgalka. “Waxaanu idinka codsan nahay in aad u hoggaansantaan nabadda, oo aad ku soo baxdaan wadahadal dhismeed,” ayay ku booriyeen, ereyada culimada iyo odayaashu ku sii daayeen xigmadda iyo khibradda.
Iyagoo hadalka u qaadayay beelaha khilaafka ku dhex-maray, odayaasha iyo dhalinyarada ayaa xuseen xidhiidhka dhaqanka iyo qoyska ee u dhexeeya labada dhinac. “Waxaad tihiin walaalo, wiilal iyo awow, sidee ayaad isugu dili lahaydeen oo aad u dhex-rogri lahaydeen?” ayay ku leedaheen.
Baaqgii midnimada ayaa ka dambayay xidhiidhka beelaha, wuxuuna ku saleeyay asalka diimaha Islaamka iyo dhaqanka Soomaaliyeed. “Islaamku wuxuu idinka dhigayaa walaalo,” ayay u xusuufsadeen dhinacyadii khilaafku ka dhex-dhalay. “Annagu dadka Jawiil iyo Hiiraan ayaanu idiinka codsannahay in aad joogtaan colaaddan aan waxba laga gaadhaysan, oo aad raacataan wadahadalka nabadda.”
Odayaasha iyo dhalinyarada ayaa kaloo qiray door muhiim ah oo ay dowladdu ku leedahay fulinta nabadda. Waxay u mahad-celinayeen dadaalladii ay sameysay illaa hadda, laakiin waxay ku celiyeen baahida ah in dhinacyadu ay sii wato go’aanka nabadda joogto ah.
“Haddii aad leedihiin maamul shaqeeya iyo ciidan awood u leh, waa inaad talaabo adag oo joojinaysa colaaddan qaadataan,” ayay ku booriyeen. “Muujiya go’aanka aad ku leedihiin badbaadinta dadkiinna iyo ilaalinta xuduudaha dalka.”
Markii codadka caqliga ah ay ka dhex-dhawaaqdeen kulanka, waxaa soo baxay rajo iyo go’aan lagu sii wado nabadda. Odayaasha iyo dhalinyarada Jawiil ayaa garan waayay in wadahadalku uusan noqon mid fudud, laakiin waxay ku adkaysteen kalsoonida ah in wadahadal, isfaham-dhameystir, iyo go’aan wada-jir ah oo lagu xooreeyo nabadda ay ka saran doonaan khilaafka iyo colaadda.
Codkooda oo ka dhex-dhawaaqa deegaanka, dadka Jawiil ayaa qaadeen talaabadii kooban ee lagu dajinayo dhaawacyadii ka dhashay colaadda, iyagoo ku soo celiyay midnimadii uu Soomaaliyeed horay ugu masakhaysan ahaa.
